STAPEDEKTOMİ (OTOSKLEROZ CERRAHİSİ)
Otoskleroz adı verilen ve işitme kaybına sebep olan bu hastalıkta orta kulak ve iç kulakta mevcut olan kemiklere ek olarak yeni kemik oluşumu gözlenir. Bu yeni oluşan kemik, sesin iç kulağa iletimini engelleyerek işitme kaybına sebebiyet verir.
Stapedektomi denilen cerrahi operasyon ile otoskleroza bağlı yaşanan işitme kaybının tedavisi mümkündür. Kulaktaki anormal kemik genellikle stapes (üzengi) kemikçiği tabanında oluşur ve bu kemikçiğin hareket etmesini engeller. Stapedektomi ameliyatında yeni kemik oluşum sebebiyle hareketi kısıtlanan stapes (üzengi) kemiği çıkarılarak yerine protez takılır. Hasta genellikle operasyondan 1-2 gün sonra taburcu edilir. Bu ameliyatı gerçekleştiren hekimin tecrübesi ve kullanılan teknolojilerin ameliyat başarısı üzerinde önemli etkisi mevcuttur.
Stapedektomi operasyonu sonrasında hastaların bir kısmında baş dönmesi, mide bulantısı ve kusma görülebilir. Tüm bu etkiler çoğunlukla 10 gün içerisinde geçer, hasta sosyal ve iş hayatına dönebilir. Operasyondan sonra 2-3 ay boyunca hastanın kendisini zorlayıcı işler yapması ve uçak seyahati yapması önerilmez.
İşitme kaybının hafif olduğu durumlarda ameliyatı kabul etmeyen hastalar için işitme cihazı kullanımı da önerilebilir.
TİMPANOPLASTİ (KULAK ZARI DEĞİŞİMİ)
Orta kulak ve mastoid kemik içerisinde oluşan iltihaplanmaların sebebiyet verdiği işitme kaybı, kulak zarında delinme ya da akıntı gibi problemlerin giderilmesi için yapılan ameliyatlar timpanoplasti olarak adlandırılır.
Yaşanan problemin büyüklüğüne ve operasyonun kapsamına bağlı olarak ameliyatlar farklı farklı isimlendirilir.
- Miringoplasti: Sadece kulak zarındaki deliğin onarıldığı ameliyatlar
- Timpanoplasti: Kulak zarı ile birlikte orta kulaktaki kemikçiklerin onarıldığı ameliyatlar
- Mastoidektomi: Mastoid kemik içine doğru ilerlemiş iltihabın temizlendiği ameliyatlar
- Timpanomastoidektomi: Kulak zarı ve orta kulaktaki kemikçiklerin onarılması ile birlikte mastoid kemik içerisindeki iltihabın temizlendiği ameliyatlar
Bu ameliyatlar, mikroskop kullanılarak yapılan ve hassas çalışma gerektiren ameliyatlardır. Cerrahın bu konudaki tecrübesi de elde edilecek başarıda önemli bir etkendir.
Normal şartlarda operasyondan 1 gün sonra hasta taburcu edilir. İyileşme, 3-4 hafta içerisinde tamamlanır. Bu süreçte, enfeksiyona ve darbeye karşı hasta kendini korumalı, uçak yolculuğu tercih edilmemelidir.
VENTİLASYON TÜPÜ (KULAK TÜPÜ) UYGULAMASI
Ventilasyon tüpü uygulaması, çocukluk çağında en sık uygulanan cerrahi operasyonlardan biridir. Akut ve kronik orta kulak iltihabının yaşandığı, orta kulakta iyileşmeyen sıvı birikiminin olduğu, kulak zarı çökmesinin gözlendiği, uçuş ya da dalışa bağlı barotravmaların yaşandığı, kulak zarı ya da östaki borusunun yeterince gelişmediği durumlarda ventilasyon tüpü uygulaması gündeme gelir.
Ventilasyon tüpü uygulaması çocuk hastalarda genel anestezi altında gerçekleştirilirken erişkin hastalarda lokal anestezi ile yapılabilir. İşlem sırasında kulak zarında ufak bir kesi yapılır ve orta kulaktaki sıvı uzaklaştırılır. Kulak zarında açılan bu kesi yerine metal, plastik ya da teflon malzemeden yapılan ventilasyon tüpü bir ucu dış kulak, diğer ucu orta kulakta olacak şekilde yerleştirilir.
Kulak içine yerleştirilen tüp ile orta kulaktaki gaz konsantrasyonu ve orta kulak basıncı normale döndürülür, mukozanın sıvı salgılaması engellenir ve östaki tüpü yoluyla drenaj kolaylaşır, duyma kabı ortadan kaldırılır.
Tüp takıldıktan sonra kulak sudan korunmalıdır. Herhangi bir enfeksiyon durumunda ilgili hekime başvurulmalıdır. Antibiyotik kullanımı ile enfeksiyon durumu genelde giderilmektedir.
Ventilasyon tüpleri genellikle operasyondan sonra 6-9 ay gibi bir sürede vücut tarafından atılır. Kontrol muayenesinde tüpün hala kulak içinde olduğu görülürse hekim tarafından çıkarılır.
